Przyszłość jest teraz

26-06-2022

Czekamy przez moment w korytarzu. Wchodzimy na salę. Zajmujemy miejsca. Bierzemy trzy głębokie wdechy. Jest gorąco. Nieważne. Zaczynamy. To znaczy – lądujemy na innej planecie.

Podświetlona na niebiesko scena, transowa muzyka i toczący się po scenie stwór – kłębowisko folii – skutecznie wprowadzają nas w klimat innego świata. „Solaris”. Co się kryje na nowej planecie? Jak dać sobie na niej radę? Obserwujemy postać poruszającą się bardzo nieudolnie, jakby dopiero uczyła się chodzić, jakby odkrywała w jaki sposób najefektywniej się przemieszczać, jak oddychać… Przecież niczego jeszcze nie wiemy, wszystko jest nowe, a w związku z tym niebezpieczne. Nikt nie może mieć pewności, że kolejny krok nie będzie wpadnięciem w pułapkę. A skoro zakładamy istnienie pułapek, to kto je zastawił?

Bohater spektaklu „Opowiedz nam o przyszłości” Teatru Tańca Zawirowania, który wystawiono w ramach 18. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania 23 czerwca 2022 r., trafia na opór, na ścianę nie do przejścia. Widzimy, że jest nagrywany, że ktoś lub coś go obserwuje. Aby to poczuć, wcale nie trzeba wylatywać na obcą planetę. Wizje pisarzy sci-fi z roku na rok stają się coraz bliższą nam rzeczywistością. Nagrywanie czy podsłuchiwanie jest dziś dla nas rzeczą wręcz normalną. I do tego zdają się nawiązywać twórcy chcący pokazać, poprzez odwołanie się do innej planety, pewne prawidłowości rządzące także naszym światem. Bo i cóż z tego, że człowiek opuści planetę, jeśli ta planeta nie opuści jego?

Na „Solarisie” nasz bezimienny bohater spotyka się z Tym. Idąc za tropem książki Stanisława Lema, jest to galaretowaty stwór, żywy organizm, choć niedający się poznać do końca. Kim lub czym jest? Czymś w człowieku, czymś większym niż człowiek? Bogiem, Poruszycielem czy Wielkim Architektem? To jedno z pytań, które musimy sobie zadać w czasie spektaklu. Bohater zdaje się początkowo przed Tym uciekać (świetna scena, w której aktorowi partneruje wizualizacja), potem jednak jakby zdał sobie sprawę, że to niemożliwe. To Coś, wchłania go, jest większe i silniejsze. A co my zrobilibyśmy w jego sytuacji? Przepraszam – pytanie powinno brzmieć – co my robimy w jego sytuacji?

Na szczęście (lub nieszczęście – zależy od interpretacji) spotyka kobietę – być może mieszkankę planety, a może innego z członków załogi badawczej? A może personifikację własnych lęków, wspomnień, radości i nadziei? Relacja, która wytwarza się między nimi jest zresztą dość napięta. Od zmysłowego dotyku, pełnych czułości i ciepła ruchów, po agresję i odrzucenie. Strony badają siebie nawzajem.

W tej właśnie relacji – której tworzenie się zajmuje najwięcej czasu – możemy zaobserwować całe spektrum reakcji człowieka na to, co nowe, nieznane, niezrozumiałe, ale też fascynujące i piękne. Warto tu docenić kunszt ruchów aktorów, dopracowanych i działających na wyobraźnię. Dużą zasługę w wykreowaniu świata i przedstawieniu emocji mają wizualizacje oraz muzyka, które zdecydowanie dodawały onirycznego i tajemniczego charakteru całej opowieści.

Siłą spektaklu „Opowiedz mi o przyszłości” jest to, że nie odpowiada on na żadne z postawionych w jego trakcie pytań. To widz musi się z nimi zmierzyć. A są one przecież fundamentalne dla ludzkiej egzystencji. I każdy z widzów odpowie sobie na nie inaczej.

Rafał Bilicki, Brygada Tańca 2022

„Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, scenariusz: Włodzimierz Kaczkowski, wykonanie: Michał Adam Góral, Anna Banasik, opracowanie wizualne: Julia Ruszczyńska, zdjęcia: Piotr Szymański, animacja: Dominika Struzik, pokaz w ramach XVIII Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania, pokaz: Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, 23.06.2022

Więcej recenzji z Brygady Tańca można znaleźć na Stronie Tańca – partnera Centrum Teatru i Tańca w Warszawie w tym programie: http://www.stronatanca.pl/brygada-tanca